بازار دیجیتال - شماره جديد ماهنامه دنياي كامپيوتر وارتباطات منتشر شد.

از ابتدای دهه 70 تا کنون مردم ايران و بخصوص ساکنان تهران با مفاهيمی همچون کابل برگردان، تغيير پيش شماره و ... آشنايی پيدا کرده‌اند، چرا که پس از برنامه دوم توسعه و با توجه به سيستم شماره گذاری قديمی ( 6 رقمی ) در مراکز تهران و ايران و ظرفيت محدود اين نوع شماره گذاری و همچنين نياز روز افزون به خدمات مخابراتي، شرکت مخابرات مجبور به تغيير سيستم شماره گذاری از 6 رقمی به 7 رقمی شد. علاوه بر اين با توجه به احداث مراکز جديد تلفن شهری، محدوده بسياری از مراکز دستخوش تغييرات اساسی شد و طی دوره‌ای خاص اکثر شماره تلفن‌های تهران به نوعی تغيير کرد.

   اما در رابطه تلفن همراه قضيه کاملا متفاوت بود. پس از سال 1373 و ورود تلفن همراه به کشور، شماره‌های 11 رقمی و پيش شماره 0911 برای اين تلفن‌ها در نظر گرفته شد. از لحاظ رياضی پيش شماره 0911 قابليت سرويس دهی به 9 ميليون مشترک را به در اختيار شرکت مخابرات قرار می‌داد و به نظر می‌رسيد که در بدترين حالت اين پيش شماره‌ها قابليت پاسخگويی به مشترکين تلفن همراه در چند سال آينده را دارا خواهد بود.

   اما در عمل اتفاق ديگری افتاد و شرکت مخابرات با وارد کردن کد هر شهرستان پس از پيش شماره عملا از حداکثر ظرفيت اين پيش شماره استفاده نکرد. از سوی ديگر با در نظر گذفتن رقم 2 برای مشترکين تهرانی باعث شد که پيش شماره 0911 تنها برای 1 ميليون مشترک تهرانی قابل استفاده باشد. هر چند به سادگی و با توجه به آمارها کاملا مشخص بود که متقاضيان تلفن همراه در تهران و شهرهای بزرگ بيش از اين تعداد هستند.

   پس از ثبت نام سال 1378 و نام نويسی بيش از 1.2 ميليون متقاضی که بيش از 700 هزار نفر از اين تعداد را متقاضيان تهرانی تشکيل می‌دادند، شرکت مخابرات ايران با چالشی جديد روبرو شد چرا که بر اساس سيستم شماره گذاری پيشين، در اختيار گذاشتن پيش شماره‌های 0911 برای مشترکين غير ممکن می‌نمود.

   کارشناسان شرکت مخابرات راه حل اين موضوع را در ايجاد پيش شماره‌های جديد 0913 ديدند. با اين وجود باز محدوديت 1 ميليون شماره در تهران و 10 هزار شماره در برخی شهرستان‌ها وجود داشت.

    سال 80 و پس از دوره جديد ثبت نام تلفن‌های همراه، و با توجه به تجربه‌های قبلی شايعه واگذاری پيش شماره‌های 0915 قوت گرفت. اما شرکت مخابرات در اطلاعيه‌های خود در رسانه‌های جمعی طرخ تازه‌ای برای شماره گذاری تلفن‌های همراه اعلام کرد.

   مطابق اين طرح کل شماره‌های تلفن‌های همراه بر اساس کدهای منطقه‌ای تغيير خواهد کرد. به اين معنی که تمامی شماره‌های جديد و شماره‌هايی که از قبل واگذار شده است به شکلی تغيير خواهد کرد. البته هنوز جزيياتی درباره چگونگی اين تغييرات اعلام نشده است اما می‌توان حدس زد که اين تغيير تنها به پيش شماره محدود نخواهد شد. چرا که با توجه به وجود بيش از 1.5 ميليون مشترک تهرانی و يکسان بودن 3 رقم پس از پيش شماره در اکثر موارد، طبيعتا شماره برخی از مشترکين تغيير اساسی خواهد داشت.

    شايد در دهه گذشته و با توجه به محدوديت‌هايی که در ابتدای مقاله در رابطه با تلفن‌های ثابت ذکر شد (به خصوص بحث موقعيت فيزيکی و جغرافيايی )، تغيير شماره‌های مشترکين تلفن ثابت قابل قبول می‌نمود، اما در رابطه با تلفن‌های همراه و با توجه به سيستم آن که عملا محدوديت‌های جغرافيايی و فيزيکی نقشی در اعطای شماره به مشترک نداشته است ( چرا که هر مشترک از طريق يک سيم کارت که شماره مشترک توسط مخابرات در HLR به اين سيم کارت متناظر شده است شناخته می‌شود )، تغيير شماره مشترکين غير قابل قبول می‌نمايد.

    از سوی ديگر اين شماره‌ها بين 3 تا 8 سال گدشته به مشترکين واگذار شده است و بر خلاف تلفن ثابت، معمولا اشخاص با تغيير مکان فيزيکی، شماره تلفن همراه خود را حفظ کرده‌اند و به نوعی برخی اشخاص با شماره تلفن همراه خود شناخته می‌شوند، كه بدين ترتيب، تغيير اين شماره می‌تواند باعث تحميل اختلال و ضرر به ايشان گردد.

    شايد تصميم اعطای شماره مشترکين بر اساس منطقه يکی از بهترين راه حل‌های شماره گذاری باشد، اما به نظر می‌رسد که اين تصميم بايد از ابتدای واگذاری تلفن‌های همراه و يا حداقل در 3 سال گذشته و قبل از اضافه شدن 1.2 ميليون مشترک به شبکه انجام می‌شد. در هر حال اميد است کارشناسان مخابرات با در نظر گرقتن عواقب اين طرح و همچنين آينده نگری کافی برای عدم تکرار سناريوی تغيير شماره در سال‌های آينده اين تصميم را اتخاذ کرده باشند.